Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp tại Phòng họp Diên Hồng (Nhà Quốc hội) và kết nối trực tuyến với 62 điểm cầu tại 62 Đoàn đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tại các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương), với khoảng 160 đại biểu tham dự tại điểm cầu chính và gần 1.500 đại biểu tham dự tại các điểm cầu. Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh – Nguyễn Thanh Hải chủ trì hội nghị Tại điểm cầu Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Long An.

Quang cảnh hội nghị tại Hội trường Diên Hồng, Nhà Quốc hội

Hội nghị tập trung đánh giá khái quát tình hình triển khai chương trình giám sát của Quốc hội năm 2023; Triển khai các nội dung thuộc chương trình giám sát của Quốc hội năm 2024. Thảo luận, tham gia ý kiến về các khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện chương trình giám sát của Quốc hội năm 2023; Các giải pháp triển khai có hiệu quả chương trình giám sát của Quốc hội năm 2024, trong đó tập trung vào việc triển khai các Đoàn giám sát chuyên đề của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, bảo đảm thống nhất, hiệu quả, hạn chế làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của các cơ quan, tổ chức và các địa phương.

Theo đó, Quốc hội đã chọn giám sát tối cao 2 chuyên đề gồm chuyên đề về “Việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội và các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia đến hết năm 2023” và chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023”.

Quang cảnh hội nghị tại điểm cầu Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Long An

Phát biểu bế mạc hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, từ đầu nhiệm kỳ đã xác định đây là một nội dung trọng tâm và then chốt để nâng cao hiệu quả hoạt động của Quốc hội. Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 96/2023/NQ15 để cụ thể hóa Quy định số 96 của Bộ Chính trị về lấy phiếu tín nhiệm đối với các chức danh do Quốc hội bầu và phê chuẩn; đồng thời Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã có văn bản là hướng dẫn Nghị quyết chung cho cả lấy phiếu tín nhiệm kể cả đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân. Sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân cũng đang được làm quyết liệt. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng tích cực chỉ đạo để có thể sớm ban hành trong năm nay là Nghị quyết hướng dẫn tổ chức hoạt động giải trình của Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội. Đảng đoàn Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đang phối hợp với Chính phủ và Mặt trận Tổ quốc Việt Nam để mà sửa đổi, bổ sung quy định về vấn đề tiếp xúc cử tri cho cả đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân.

Bên cạnh đó, hiệu lực, hiệu quả các hình thức, phương thức giám sát của Quốc hội được tăng cường. Trong hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp Quốc hội và phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội có cố gắng rất lớn, cương quyết làm và có kết quả. Các đại biểu chất vấn và tranh luận sôi động và thực chất. Việc lựa chọn chủ đề chất vấn, cũng như việc mà tìm tòi để đổi mới công tác chất vấn ngày càng được quan tâm và có những hiệu quả cụ thể. Hoạt động giám sát chuyên đề tiếp tục là một điểm sáng trong tổ chức giám sát của Quốc hội và của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Trong quá trình chúng ta tổ chức thực hiện đều đã tạo ra chuyển biến rất lớn và cũng cùng với Chính phủ để tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn trong quá trình tổ chức triển khai giám sát chuyên đề.

Hoạt động tái giám sát được quan tâm nhiều hơn, theo đến cùng các vấn đề. Ngoài việc yêu cầu tổ chức cá nhân thực hiện nghiêm nghị quyết giám sát chuyên đề, Ủy ban Thường vụ Quốc còn gửi báo cáo giám sát đến cơ quan chức năng. Đồng thời Đảng đoàn Quốc hội đã chắt lọc những nội dung, nhất là những vấn đề kiến nghị về vấn đề giám sát để báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư và các cơ quan trong khối nội chính.

Ngoài ra, Chủ tịch Quốc hội cũng chỉ ra một số tồn tại hạn chế trong công tác giám sát như xác định trách nhiệm trong giám sát, còn tình trạng nể nang, né tránh; hoạt động giám sát của Hội đồng Dân tộc, các cơ quan của Quốc hội chưa có nhiều đổi mới và chưa có những kết quả nổi bật; công tác phối hợp cơ bản tốt nhưng vẫn còn những lúc vướng mắc khó khăn; giám sát của Đoàn đại biểu Quốc hội và nhất là của đại biểu Quốc hội chưa nhiều.

Năm 2024 là năm chuẩn bị cho đại hội các cấp, tổ chức sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, cấp huyện, do đó công tác phối hợp phải hết sức cân nhắc để vừa đạt được yêu cầu mục tiêu giám sát, vừa đỡ ảnh hưởng đến địa phương, cơ sở. Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh: Trong thời gian tới, cần tập trung cao độ cho dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân; sẽ ban hành nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hướng dẫn hoạt động giải trình của Hội đồng Dân tộc và các cơ quan Quốc hội; đẩy nhanh tiến độ sửa đổi, bổ sung các Nghị quyết liên tịch để tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân. Các Đoàn giám sát chuyên đề cần tận dụng tối đa các tài liệu hồ sơ sẵn có về sơ kết, tổng kết, đánh giá những nội dung là liên quan đến vấn đề giám sát, nhất là những nội dung mà trong quá trình thảo luận để thông qua các luật sửa đổi, bổ sung tại kỳ họp này hoặc là tại kỳ họp. Tập trung vào giám sát việc ban hành các văn bản hướng dẫn chi tiết và nhất là khâu tổ chức thực thi để luật và các chủ trương đi vào cuộc sống và thực hiện nghiêm.

Đồng thời, tiếp tục quan tâm hơn nữa đến công tác giám sát việc thực hiện kết luận, kiến nghị sau giám sát. Tập trung đổi mới, tiếp tục tạo chuyển biến về chất trong hoạt động giám sát của Hội đồng Dân tộc, các cơ quan Quốc hội. Chú trọng tăng cường giám sát của Đoàn đại biểu Quốc hội gắn với chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền giám sát của đại biểu Quốc hội. Tăng cường hoạt động của công tác phối hợp với Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm toán Nhà nước, Thanh tra Chính phủ, hệ thống chính trị ở địa phương. Tiếp tục tăng cường công tác bảo đảm kinh phí, điều kiện cơ sở vật chất, công tác điều hòa, phối hợp với các cơ quan; chức năng điều hòa, phối hợp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Nguyễn Tùng