Ảnh 2: Thường xuyên đo đạc, theo dõi diễn biến tình hình chất lượng nguồn nước

Theo đó, các đợt xâm nhập mặn cao nhất ở sông Vàm Cỏ tỉnh Long An có khả năng tập trung vào tháng 3 và tháng 4/2022. Rút kinh nghiệm từ các đợt hạn, mặn trước, tỉnh đã thực hiện hàng loạt giải pháp nhằm ứng phó thời tiết xấu vào mùa khô, góp phần đẩy lùi mặn và chủ động nguồn nước tưới tiêu.

Từ đầu tháng 01/2022, mặn đã bắt đầu xuất hiện trên các tuyến sông của tỉnh như sông Rạch Cát, sông Vàm Cỏ, sông Vàm Cỏ Đông, sông Vàm Cỏ Tây và sông Tra; trễ hơn khoảng nửa tháng so với cùng kỳ năm 2020 - 2021. Độ mặn trên các sông tại địa bàn tỉnh dao động ở mức từ 0,3 - 14,3 gam/lít, thấp hơn cùng kỳ năm 2021 từ 1,1 - 5,6 gam/lít.

Hiện tại, nguồn nước ngọt tích trữ trong các hệ thống kênh, rạch trên địa bàn tỉnh phục vụ cho sản xuất nông nghiệp vẫn còn dồi dào, độ mặn xâm nhập chưa sâu và còn khả năng có thể lấy nước được để tích trữ trong các hệ thống công trình thủy lợi nên vẫn đảm bảo cung cấp đủ nước tưới phục vụ cho sản xuất lúa vụ Đông Xuân 2021 - 2022. Tính từ đầu tháng 01/2022 đến đầu tháng 03/2022, trên địa bàn tỉnh chưa xảy ra thiệt hại đối với cây trồng do ảnh hưởng hạn, thiếu nước, xâm nhập mặn. Bên cạnh đó, tình trạng thiếu nước sinh hoạt mùa khô 2021 - 2022 cơ bản đã được khắc phục tại 03 huyện Tân Trụ, Cần Đước, Cần Giuộc. Các vùng khác trên địa bàn tỉnh dự kiến cũng không thiếu nước sạch sinh hoạt.

Ảnh 3: Điều tiết, vận hành hợp lý hệ thống các công trình đầu mối, góp phần điều hoà, phân bổ hợp lý nguồn nước được tích trữ trong khu vực nội đồng

Theo dự báo của ngành chức năng, tình hình xâm nhập mặn ở đồng bằng sông Cửu Long phụ thuộc vào nguồn nước từ thượng nguồn sông Mê Kông, triều cường và còn biến động trong thời gian tới. Các đợt xâm nhập mặn cao nhất ở sông Vàm Cỏ, khả năng tập trung tháng 3, tháng 4 (từ ngày 14 - 19/3, từ ngày 29/3 - 3/4, từ ngày 12 - 17/4). Theo đó, hạn, xâm nhập mặn trong mùa khô 2021 - 2022 có khả năng ảnh hưởng khoảng 10.000 ha lúa Đông Xuân 2021 - 2022 và trên 15.000 ha cây ăn trái (thanh long, chanh, mít, rau màu,..) tại các huyện phía Nam của tỉnh.

Để tiếp tục phát huy tính chủ động trong công tác phòng ngừa và có giải pháp ứng phó kịp thời với tình hình hạn, xâm nhập mặn trong mùa khô 2021 - 2022, Phó chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh - Nguyễn Minh Lâm đề nghị Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan và các địa phương thường xuyên theo dõi chặt chẽ diễn biến độ mặn và xây dựng kế hoạch vận hành các cống đầu mối hợp lý, tranh thủ tích trữ nước vào các kênh, rạch khi độ mặn cho phép. Đồng thời, kiểm tra xử lý triệt để các cửa cống bị rò rỉ, tránh tình trạng nước mặn xâm nhập vào bên trong nội đồng nhằm đảm bảo nguồn nước tưới phục vụ sản xuất nông nghiệp và cấp nước sinh hoạt cho người dân.

Ảnh 4: Tính đến đầu tháng 03/2022, độ mặn xâm nhập chưa sâu, chưa xảy ra thiệt hại đối với cây trồng do ảnh hưởng hạn, thiếu nước, xâm nhập mặn

Trước đó, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh cũng đã phối hợp các đơn vị liên quan kiểm tra tình hình sửa chữa Cửa số 2 - Âu tàu Rạch Chanh; khảo sát, kiểm tra các hệ thống công trình thủy lợi thuộc hệ thống Nhật Tảo - Tân Trụ, các cống trên Quốc lộ 62. Rà soát, tu bổ, tôn cao các tuyến bờ bao xung yếu bị thẩm thấu, bờ bao có cao trình thấp và đắp đập tạm để trữ nước, ngăn mặn tại các huyện Bến Lức, Thủ Thừa, Thạnh Hoá, Tân Trụ, Đức Hoà, Đức Huệ. Tổ chức nạo vét hệ thống kênh mương, nạo vét khơi thông dòng chảy nhằm đảm bảo ngăn mặn, trữ ngọt phục vụ sản xuất và dân sinh trong suốt mùa khô 2021-2022. Đồng thời, Sở cũng kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hỗ trợ vốn đầu tư hoàn thiện các cống còn lại trên Quốc Lộ 62 (cống Bến Kè, Bún Bà Của, Cái Tôm,...); sớm đầu tư xây dựng hệ thống trạm bơm, xi phông qua sông Vàm Cỏ Tây để chuyển nước ngọt cho Hệ thống Thủy lợi Nhựt Tảo - Tân Trụ nhằm giải quyết khó khăn về nguồn nước ngọt phục vụ sản xuất cho 02 huyện Thủ Thừa và Tân Trụ như những năm vừa qua.

Bên cạnh đó, ngành nông nghiệp tỉnh và các địa phương cũng tăng cường tuyên truyền, khuyến cáo người dân trước khi lấy nước phục vụ sản xuất, cần kiểm tra độ mặn một cách cẩn thận, tuyệt đối không lấy nước khi độ mặn cao hơn 1‰. Khi đã bị nhiễm mặn, bón bổ sung phân Sulphate Kali, vôi bột lượng 500 - 1000kg/ha, khi xảy ra hạn, mặn kéo dài thì phun thêm phân bón lá và chế phẩm tăng cường khả năng chống chịu mặn; phân vi lượng chứa canxi, magiê, silic giúp tăng khả năng đề kháng của cây. Đồng thời, tăng cường tưới rửa mặn khi có nguồn nước ngọt.

Nhờ các giải pháp chủ động, tích cực từ ngành chức năng và người dân mà ảnh hưởng, thiệt hại do hạn mặn trên đối với sản xuất, sinh hoạt trên địa bàn tỉnh giảm rõ rệt qua từng mùa khô./.

Anh Thư