Luồn sâu, đánh hiểm

Đại tá Hồ Ngọc Dẫn xuất thân từ một gia đình nông dân có truyền thống cách mạng ở vùng chiến khu Đồng Tháp Mười (Mộc Hóa). Năm 17 tuổi, Đại tá Hồ Ngọc Dẫn đã tích cực tham gia các phong trào cách mạng ở địa phương, gia nhập đoàn thanh niên cứu quốc, du kích xã Phong Phú, sau đó giữ các chức vụ Bí thư Chi đoàn, Tiểu đội trưởng du kích. Ông đã lập được nhiều thành tích trong việc trừ gian, diệt ác, bảo vệ cơ sở cách mạng trong vùng.

Từ tháng 4/1950 đến tháng 4/1959, được tổ chức phân công, đồng chí Dẫn thoát ly, nhập ngũ vào đơn vị bộ đội địa phương mang danh nghĩa Cao Đài Giải phóng- Tiểu đoàn Phước Dư hoạt động trên địa bàn Vùng 6 - Vùng 8 Kiến Tường (nay là huyện Thạnh Hoá. Vĩnh Hưng, Tân Hưng). Với các cương vị Tiểu đội trưởng, Trung đội trưởng, Đại đội trưởng, Bí thư chi đoàn, Bí thư chi bộ, đồng chí đã trực tiếp chỉ huy đánh trên 30 trận lớn nhỏ, ngăn chặn bọn địch vào ruồng bố Đồng Tháp Mười.

Nổi bật là đầu năm 1956,các trận đánh bọn địch đi hành quân bắt lính, bắt dân ở Bình Hoà-Bình Hiệp, ông cùng đồng đội diệt gọn 1 tiểu đội địch, thu 7 súng và 3 chiếc xuồng. Tại trận đánh tiểu đoàn lính Cao Đài do tên Thiếu tá Phụng chỉ huy, đồng chí Dẫn mưu trí, táo bạo,bí mật luồn sâu bắn tên lính gác và tên chỉ huy. Sau đó, chỉ huy đơn vị về rừng tràm Nồi Gọ (Thạnh Phước) triển khai lực lượng truy đuổi bọn địch (lính Cao Đài) lên đến tại Giồng Dinh (Đức Huệ), bắt hàng chục tên thu 30 súng các loại. Tháng 4 năm 1958, đồng chí trực tiếp chỉ huy một trung đội vũ trang đột nhập vào chợ Vàm Dưng (Vĩnh Thạnh) diệt 3 tên, thu 4 súng, giải tán đảng phái phản động như đảng “Cần lao nhân vị”, đảng “phong trào cách mạng quốc gia”, bắt, cảnh cáo hàng chục tên tềvà lệnh cho bọn tề phải để cho nhân dân đi lại làm ăn.

Đầu năm 1959, đồng chí Dẫn đã chỉ huy đơn vị 408 tập kích bọn địch đi hành quân, lùng bắt cán bộ và cơ sở cách mạng ở Đìa Chuối (xã Vĩnh Lợi). Ta diệt 8 tên, bắn trọng thương tên Thượng sĩ ác ôn; tiếp đó tháng 3 năm 1959, đồng chí lại chỉ huy lực lượng trên đánh tiếp 2 trận: trận phục kích tại ấp Cá Bảng (xã Tuyên Bình) diệt 2 tiểu đội bảo an, thu 7 súng, diệt tên cảnh sát trưởng ác ôn ở xã Vĩnh Lợi.Tháng 6 năm 1959, đồng chí lại trực tiếp chỉ huy đơn vị 408 đột kích vào “khu trù mật” Rượng Lưới (xã Vĩnh Thạnh) diệt 2 tên ác ôn có nợ máu với nhân dân, giải tán lực lượng phòng vệ dân sự do địch tổ chức thu 10 súng.

Trong giai đoạn Đồng khởi 1960-1961, là đại đội trưởng đơn vị 408 và đại đội 2 cơ động tỉnh, đồng chí đã trực tiếp chỉ huy đơn vị đẩy mạnh các mặt hoạt động đánh địch hỗ trợ cho mũi đấu tranh chính trị của quần chúng ở vùng 8 (Tân Hưng-Vĩnh Hưng) nổi dậy giành quyền làm chủ ở phần lớn các xã, ấp trong vùng. Đồng chí đã chỉ huy đánh 20 trận, diệt 150 tên, bị thương 25 tên, bắt 30 tên, trong đó có 11 tên tề điệp, thu 64 súng. Ngày 02/02/1960,trận Gò Gòn (Hưng Điền, Tân Hưng) phối hợp với đơn vị 402 (vùng 2), đồng chí chỉ huy đơn vị 408 tổ chức trận địa phục kích hết sức bí mật, để địch lọt vào trận địa cách công sự chỉ huy của đồng chí khoảng hơn 10 mét mới lệnh cho toàn trận địa nổ súng đánh địch. Ta diệt và làm bị thương 70 tên, thu 39 súng (có 1 đại liên, 5 máy truyền tin PRC10, bắt 21 tên, trong đó có tên tiểu đoàn trưởng). Trận đánh trên đã gây tiếng vang rất lớn trong vùng, tạo khí thế đồng khởi bùng lên mạnh mẽ. Trận đánh đồn Thái Kỳ, Mộc Hoá (18/10/1961), Đại đội trưởng Hồ Ngọc Dẫn chỉ huy kết hợp với cơ sở địch vận diệt 8 tên, bắt sống 6 tên, thu 18 súng và nhiều đồ dùng quân sự hỗ trợ cho quần chúng phá ấp chiến lược Thái Kỳ.

Trong giai đoạn 1962-1967, là Đại đội trưởng Đại đội 1 cơ động tỉnh, đồng chí đã chỉ huy đơn vị đánh trên 70 trận lớn nhỏ, phá kế hoạch gom dân lập “ấp chiến lược” cùa địch ở Kiến Tường. Tại trận kết hợp với Tiểu đoàn 261, Quân khu 8 diệt 1 Đại đội Bảo an ở đồn Vàm Đồn; riêng đại đội 1 cơ động tỉnh phục kích đánh viện trên sông Vàm cỏ Tây bắn chìm 5/6 tàu địch, loại khỏi vòng chiến đấu hơn 100 tên, thu 14 súng (trong đó có 2 đại liên 30 mm). Trận tháng 4 năm 1964, đồng chí chỉ huy đại đội 1 cơ động của tỉnh chặn đánh 1 đại đội thuộc Trung đoàn 12, Sư đoàn 7 ngụy càn quét tại Kinh Giữa (xã Nhơn Ninh) diệt và làm bị thương gần 100 ten thu 30 súng các loại.

 Trận vận động tập kích đội biệt kích khét tiếng ác ôn ở ấp Đầu Sấu (xã Tuyên Bình), đồng chí Hồ Ngọc Dẫn, Đại đội trưởng và đồng chí Võ Văn Vị, Chính trị viên đã tổ chức đơn vị thành 3 mũi vận động tập kích. Đồng chí Dẫn chỉ huy mũi chủ yếu đánh vào Ban Chỉ huy Đại đội địch diệt 17 tên, thu 10 súng (trong đó có tên đại đội trưởng ác ôn). Trận đánh đại đội biệt kích do cố vấn Mỹ trực tiếp huấn luyện và chỉ huy (11/11/1965), đồng chí Dẫn cùng phân đội trinh sát bám nắm tình hình tổ chức đơn vị đánh và là người trực tiếp chỉ huy chủ yếu dùng kỹ thuật đặc công đánh vào sở chỉ huy của địch. Kết quả trận đánh ta tiêu diệt 70 tên địch (4 lính Mỹ), thu 41 súng các loại. Đây là trận đánh mang lại kết quả cao và rút ra được nhiều kinh nghiệm trong đánh tập kích địch.

Trong cuộc tiến công và nổi dậy tết Mậu Thân 1968, đồng chí đảm nhiệm chúc vụ Tham mưu trưởng kiêm Trưởng ban tác chiến tỉnh đội Kiến Tường, trực tiếp chỉ huy lực lượng cánh Đông (hướng chủ yếu) tiến công vào thị xã Mộc Hoá. Đúng 4 giờ sáng ngày 02/02/1968 (mùng 4 tết), lực lượng do đồng chí chỉ huy đã nổ súng đánh chiếm các mục tiêu đồn Cửa Đông,Nhà lao (nơi địch giam giữ những người cách mạng) chiếm lĩnh dinh tỉnh trưởng và toà hành chính (cơ quan đầu não của địch ở Kiến Tường). Nhưng do cánh phía Tây bị địch chặn từ xa không vào đánh chiếm được các mục tiêu theo quy định, địch tập trung lực lượng phản kích mạnh vào cánh Đông, Đại đội đặc công bị tổn thất lớn. Đồng chí Dẫn trực tiếp chỉ huy lực lượng bám đồn Cửa Đông đánh địch quyết liệt, dùng súng AK của 1 chiến sĩ hy sinh diệt nhiều địch, cùng đồng đội chặn các mũi tiến công để cho bộ phận tải thương vượt vòng vây của địch qua sông Vàm Cỏ Tây, về nơi qui định.

Đợt 2 cuộc tống tiến công và nồi dậy tết Mậu Thân1968, LLVT Kiến Tường được giao nhiệm vụ đưa Tiểu đoàn 504 xuống cùng với LLVT huyện Châu Thành, biệt động thị xã Tân An tiến công vào thị xã Tân An. Đồng chí Dẫn được giao nhiệm vụ Tham mưu trưởng, Phó Banchỉ huy thống nhất các lực lượng trên. Đồng chí đã cùng với các cán bộ, chiến sĩ của đơn vị lập được nhiều thành tích diệt địch trên địa bàn thị xã Tân An với nhiều trận đánh như phục kích diệt 1 xe thiết giáp M113 của quân Mỹ trên lộ số 21 (Tân An – Tầm Vu, Châu Thành), trận tập kích diệt Đại đội Bảo an và 1 đoàn bình định tại xã An Vĩnh Ngãi, diệt và làm bị thương 50 tên, thu 20 súng, tiêu diệt 1 trung đội biệt kích Mỹ ở Bình Tịnh, diệt 1 trung đội biệt kích ngụy hết sức ác ôn do tên Xéo chỉ huy thu 21 súng...

Luôn giữ vững thế tiến công

Trong giai đoạn 1970-1975,với cương vị là Tỉnh uỷ viên, Ủy viên Ban thường vụ Tỉnh uỷ, Tỉnh đội trưởng, đồng chí đã có nhiều công lao đóng góp vào thành tích của lực lượng vũ trang tỉnh Kiến Tường. Đồng chí Dẫn đã tổ chức chỉ huy các đơn vị đánh địch mở rộng chiến tranh sang Campuchia. Nhiều trận đánh địch càn trên tuyến biên giới và đất Campuchia, đồng chí Dẫn đều có mặt trên chiên hào, công sự, vừa chỉ huy, vừa trực tiếp đánh địch, cùng đồng đội đẩy lùi nhiều đợt tấn công của địch, diệt hàng trăm tên như trận đánh càn ở Tân Mao-Bình Hoà, trận Ban Chăng, Sóc Nho, Tà Nu, Bến Phố (Hưng Điền A) diệt hàng trăm tên địch.

Sau những năm tháng chỉ huy đánh địch trên chiến trường biên giới Campuchia, đồng chí Hồ Ngọc Dẫn là một trong những cán bộ lãnh đạo đã cùng với Tỉnh ủy, tỉnh đội chỉ đạo và trực tiếp đưa lực lượng về bám chiếm vùng nội địa, khôi phục lại vùng giai phóng trong tỉnh như Vùng 4, Vùng 8 Kiến Tường. Nổi bật là công tác xây dựng lực lượng vũ trang, trong đó có Tiểu đoàn 504, các đơn vị binh chủng, bộ đội vùng và du kích xã. Khi có Hiệp định Pari, đồng chí Dẫn là một trong những cán bộ có bãn lĩnh chính trị vừng vàng, nắm vững đường lối cách mạng của Đảng, luôn luôn xây dựng tư tưởng tiến công cho mình và cho cán bộ, chiến sĩ thuộc quyền. Chính vì thế, ngay từ khi Hiệp định Pari được thi hành, đồng chí đã chỉ huy các lực lượng vũ trang trong tĩnh giữ vững vùng giải phóng, chủ động đánh địch phá hoại Hiệp định. Nổi bật là việc tổ chức bố trí lực lượng chủ động đánh địch bảo vệ Vùng 4 (vùng giải phóng rộng lớn của tỉnh Kiến Tường và Quân khu 8).Nhiều trận đánh, đồng chí Dẫn đã cùng với chỉ huy đơn vị, bộ đội và du kích đánh địch lấn chiếm như: trận Phụng Thớt, trận Kinh Bùi, diệt hàng trăm tên địch, thu nhiều vũ khí và bắt nhiêu tù binh...

Trong giai đoạn 1974 và cuộc tổng tiến công nồi dậy mùa xuân năm 1975, với cương vị là Tỉnh đội trưởng, Phó Ban chỉ huy tổng hợp của lực lượng trong tỉnh, đồng chí đã lĩnh hội và trực tiếp nhận nhiệm vụ trên giao, hiệp đồng tác chiến với lực lượng Sư đoàn 5 chủ lực Miền đánh ở các vùng xung quanh thị xã Kiến Tường, giải phóng vùng 6 (quận Tuyên Nhơn) và là một trong những cán bộ cách mạng đầu tiên vào tiếp quản sự đầu hàng của địch tại thị xã Mộc Hoá (tỉnh lỵ Kiến Tường) vào sáng ngày 01/5/1975.

Sau ngày miền Nam giải phóng, đất nước thống nhất, tỉnh Long An cũ và tỉnh Kiến Tường được hợp nhất là tỉnh Long An ngày nay. Đồng chí Hồ Ngọc Dẫn dược trên giao nhiệm vụ Phó Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huyQuân sự tỉnh Long An, Chỉ huy trưởng Tiền phương tỉnh Long An trong chiên tranh biên giới Tây Nam và chi huy trướng đoàn 7703 lam nghĩa vụ quốc tế ở Campuchia. Trong các nhiệm vụ được giao, đồng chí đã có nhiều công lao to lớn trong cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam và làm nhiệm vụ quốc tếở chiến trường Campuchia,hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ quốc tế cao cả của Quân đội nhân dân Việt Nam.