Dũng cảm, mưu trí diệt Hương Quản, Tây búa

Năm 1945, chị tham gia công tác ở Hội Phụ nữ Cứu quốc. Ngoài công việc vận động giới nữ tham gia các công tác kháng chiến cứu quốc, chị còn thường xuyên cùng Vệ Quốc Đoàn đánh giặc. Trong một trận đánh ở Tân Hương, huyện Châu Thành, Tiền Giang, chị Mành bị địch bắt, xích tay chân, đeo đinh bài tử hình trước ngực, chờ ngày xử bắn. Trước nguy nan, chị vẫn tự tin tuyên truyền, giáo dục binh sĩ ngụy, dò hỏi địa hình chờ thời cơ vượt ngục. Trong một lần lính gác bắt chị đi gánh nước về dùng, chị đã nhảy xuống sông lặn mất. Địch bắn vu vơ và truy lùng nhưng chị đã chạy thoát về Phú Mỹ, trong vòng tay thân thương của đồng chí, đồng bào.

Năm 1947, chị Mành được tổ chức cử đi học ở Trường nữ Dân quân tỉnh và được tiếp tục phân công về xã Phú Mỹ công tác. Chị vận động phụ nữ tăng gia sản xuất ủng hộ cách mạng. Lúc này, địch tăng cường khủng bố quần chúng, bắn giết gia đình cách mạng. Bọn phản động trong cao đài ở đồn Phú Mỹ thường xuyên càn quét xúc lúa, bắt heo. Bắt được cán bộ cách mạng, chúng mổ bụng, moi gan, xẻo thịt bán, bắt người dân đi thuyền ngang qua chợ Phú Mỹ phải mua và nấu ăn tại chỗ cho chúng xem. Hành động dã man của chúng làm cho mọi người đều căm tức, nguyền rủa. Chị Mành xin vào lực lượng công an xung phong trừ gian, diệt ác, bảo vệ đồng bào.

Năm 1948, chị Mành được giao nhiệm vụ diệt tên Hương Quản khét tiếng ở xã Long An - Châu Thành. Một mình chị cải trang làm thợ thiến heo đi vào vùng địch. Trong 3 lần nghiên cứu, chị đã dũng cảm mưu trí dùng võ thuật giết chết tên Hương Quản ác ôn ngay trong vùng an toàn của địch mà không hề bị lộ.

Còn hai tên Pháp ở Đồn Phú Mỹ có biệt danh là “Tây búa” vì chúng thường giết người bằng cách đập đầu bằng búa. Chị Mành được giao phải tìm mọi cách diệt 2 tên thực dân khét tiếng này. Sau thời gian nghiên cứu tình hình, đồng chí Mành chuẩn bị kế hoạch chu đáo, được lực lượng du kích hỗ trợ đột nhập vào khu phố Phú Mỹ. Chị cải trang, tiếp cận hai tên Tây búa. Lợi dụng sự chủ quan của chúng, chị đã nhanh chóng bắn hạ một tên. Tên còn lại chồm tới định bắt đồng chí nhưng những động tác võ thuật của chị đã khiến hắn ngã gục và nổ súng diệt luôn tên thứ hai rồi nhanh chóng được đồng bào che chở, lực lượng mật đưa về vùng giải phóng an toàn.

Diệt ác, phá kìm

Tại Bến xe Củ Chi (Phú Mỹ, Tiền Giang), có tên ác ôn luôn dẫn quân kìm kẹp nhân dân, đàn áp phong trào cách mạng. Tại đây, chúng canh phòng nghiêm ngặt và rất đề cao, cảnh giác. Sau nhiều lần tìm cách, chị Mành bèn cải trang thành một nhà sư đứng trước cửa chùa Phú Khánh. Theo thường lệ, tên ác ôn đi ngang qua chùa gặp nhà sư có vẻ hống hách, khinh miệt thì bị cú đấm như trời giáng vào gáy, té xuống chết tại chỗ. Nhà sư cài lên nó bản án tử hình của Việt Minh rồi ung dung bỏ đi. Địch bao vây lục soát nhưng chị đã về căn cứ an toàn. Tiêu diệt ác ôn bán nước quần chúng vô cùng phấn khởi. Lần khác, chị Mành hoá trang là người phụ nữ Campuchia bám theo một tên Pháp và cùng đi chung chuyến xe ngựa với hắn đến ngã ba Tân Hoà Thành (xã Tân Hoà Thành). Đồng chí dùng dao đâm chết thằng Tây rồi rút lui an toàn về vùng giải phóng.

Danh tiếng Công an xung phong xã Đặng Thị Mành làm cho kẻ thù vô cùng khiếp sợ. Vùng lộ Củ Chi - Phú Mỹ thuộc huyện Châu Thành, địch rất hoang mang không dám đi cướp phá, bắn giết, kìm kẹp nhân dân như trước. Tuy nhiên kẻ địch rất ngoan cố, gian ác luôn tìm mọi cách chống phá cách mạng. Chúng treo giải thưởng nếu ai bắt hoặc chỉ chỗ đồng chí Mành ở sẽ được thưởng tiền.

Tuy nhiên, đồng chí Đặng Thị Mành vẫn không nao núng, tiếp tục rèn luyện võ thuật và chỉ cho đồng đội các thế võ và các huyệt đạo, cách vượt rào tiến công địch. Một lần đang nằm ngủ trong nóp trên bờ kinh năng, 4 tên địch chĩa súng vô nóp kêu gọi đầu hàng đồng chí Mành. Đồng chí bất ngờ tung nóp đá bọn địch ngã nhào và nhảy xuống kinh lặn mất. Cũng có trận đánh bị lộ, một mình đồng chí bình tĩnh và dũng cảm vượt rào kẽm gai, nhảy qua đường chạy mất.

  Cuối năm 1950, trên đường đi công tác đến xóm Tre, xã Tân Hoà Đông, đồng chí đi cùng tên Nhân, một tên gián điệp của địch cài vào nội bộ của ta. Khi xuống đến xóm Tre thì lọt vào ổ phục kích của địch, chúng xả súng bắn vào phía đồng chí. Dù bị bất ngờ, đồng chí Mành vẫn chiếm địa hình bắn trả địch. Khi bị thương, đồng chí tiếp tục chiến đấu diệt một tên địch tại chỗ. Địch quá đông, hoả lực mạnh, đồng chí Đặng Thị Mành đã chiến đấu đến hơi thở cuối cùng và đã anh dũng hy sinh. Địch đã giết được đồng chí, chúng dựng xác ở gốc Trâm và xả súng vào thân thể chị.

  Đồng bào, đồng chí trong vùng bùi ngùi, thương tiếc người nữ chiến sĩ công an xung phong anh dũng, kiên cường. Đồng chí Mành mất đi, để lại trong lòng đồng bào đồng chí bao sự bùi ngùi thương tiếc. Tấm gương chiến đấu và thành tích của đồng chí Mành được tổ chức ghi nhận. Ngày 03 tháng 8 năm 1995, đồng chí Đặng Thị Mành được Nhà nước truy tặng Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân./.